07/08/2014 -

Hội họa - Nhiếp ảnh

2819

Đó là chủ đề của tuần triển lãm Mỹ Thuật Thánh lần thứ 6 của Giáo xứ Mai Khôi và Ban Mỹ thuật Đa Minh, diễn ra từ ngày 5-12.8. 2014, tại Hội trường Phao-lô Nguyễn Văn Bình, 43 Nguyễn Thông, Q.3, Sài Gòn. Tuần lễ triển lãm này diễn ra nhằm mục đích mừng kính lễ Bổn mạng thánh Phụ Đa Minh và tiến tới chào mừng 800 năm thành lập Dòng Anh Em Thuyết Giáo (2016) và 50 năm thành lập tỉnh Dòng Đa Minh Việt Nam (2017).
Trước giờ khai mạc, anh chị em nghệ sỹ gặp gỡ và chia sẻ với nhau qua những tác phẩm của mình. Đồng thời, các phóng viên, nhà báo gặp gỡ phỏng vấn cha Linh hướng Ban Mỹ Thuật Đa Minh Giuse Phạm Hưng Thịnh, OP., cha Vinh Sơn Hà Viễn Lự, OP., và nhiều vị khách mời khác.
Buổi lễ khai mạc triển lãm được bắt đầu vào lúc 17g30, ngày 5 tháng 8 năm 2014 trong bầu khí tràn ngập yêu thương, với sự hiện diện rất nhiều thành phần khác nhau. Bầu khí yêu thương ấy được thể hiện qua sự hòa nhịp, kết nối yêu thương giữa các thành phần khác biệt, nhưng cùng chung chung nhịp bước đến An Vui qua “Con Đường Giêsu - Đường Tình Yêu”  trong vũ điệu của bài hát Con Đường Giêsu mà mọi người cùng nhau cất vang và biểu lộ. Chung nhịp bước ấy có sự hiện diện của cha Vinh Sơn Hà Viễn Lự, OP., Phụ tá Tổng Quyền Khu vực Châu Á - Thái Bình Dương, cha Giuse Đinh Châu Trân, OP., Cựu Giám tỉnh Dòng Đa Minh Việt Nam, cha Vinh Sơn Nguyễn Xuân Hưng, OP., Phụ tá Giám tỉnh Dòng Đa Minh Việt Nam, cha Giuse Phạm Hưng Thịnh, OP., Bề trên Tu viện Mai Khôi và cũng là cha Linh hướng Ban Mỹ Thuật Đa Minh (Domini Art), cha Micae Nguyễn Văn Bắc, OP., Bề trên Tu viện Anbetô Cả, cha Phanxicô Xaviê Đào Trung Hiệu, OP., cha Giuse Trần Văn Hương, Giám đốc Đại Chủng Viện Sài Gòn, cha Giuse Nguyễn Hữu Triết, Trưởng Ban Văn Hóa Tổng Giáo phận Sài Gòn, cha Antôn Lê Ngọc Thanh, CSsR., cha Giuse Nguyễn Văn Quân, FM., thầy Đa Minh Đỗ Văn Thái, OP., Sr. Maria Madalêna Trần Thị Yên, nguyên Bề trên Tổng Quyền Dòng Mến Thánh Giá Tân Lập, và Sr. Maria Trần Thị Thay thuộc Hội Dòng Mến Thánh Giá Tân Lập. Bên cạnh sự hiện diện của quý cha, quý tu sỹ nam nữ là sự hiện diện của Nhà Báo, Phóng viên của Tòa Báo Công Giáo và Dân Tộc, các thành viên của Ban Mỹ thuật Đa Minh cùng với những người yêu thích Mỹ thuật.
Dứt bài hát Con Đường Giêsu là lời tuyên bố lý do và công bố khai mạc của cha Linh hướng Giuse Phạm Hưng Thịnh, OP. Trong lời phát biểu của mình, ngài cho biết cuộc triển lãm lần này là một trong những buổi triển lãm thường xuyên của triển lãm Domini Art.  Năm ngoái, năm 2013, là năm mừng kỷ niệm 5 năm thành lập và đã cho ra đời cuốn “Kỷ Yếu Domini Art 5 năm nhìn lại”. Năm nay, năm 2014, là năm chuẩn bị cho việc hướng tới kỷ niệm 800 năm thành lập Dòng Đa Minh và 50 năm thành lập Tỉnh Dòng Nữ Vương Các Thánh Tử Đạo Việt Nam. Vì thế, Ban Mỹ Thuật dành 3 năm, từ năm 2014 đến 2016, để chuẩn bị cho dịp kỷ niệm trọng đại này, và Cha cũng đã vạch ra hướng đi cụ thể trong 3 năm này. Đó là từng bước có những buổi triển lãm hướng về mục đích nêu trên trong những năm tới, với những chủ đề cụ thể, như cuộc triển lãm hôm nay là chủ đề: “LOAN BÁO TIN MỪNG YÊU THƯƠNG”. Tin Mừng Yêu Thương Này là chính Tin Mừng Đức Giêsu đã rao giảng và công bố: Thiên Chúa là Tình Yêu.[1] Ngài nhấn mạnh rằng Loan Báo Tin Mừng Yêu Thương là bước đường mà Domini Art đã đi thông qua nhiều buổi triển lãm để truyển tải thông điệp yêu thương của Thiên Chúa. Đó là cố gắng biến mỹ thuật, qua những bàn tay đóng góp và công sức của anh chị em nghệ sỹ, để qua con đường mỹ thuật đến với con người, đặc biệt đến với những con người đau khổ, những người nghèo hèn bên lề xã hội. Hiện thể hóa tình yêu thương ấy là những chương trình “đêm đông không nhà” mà nhóm thực hiện hằng năm.
 
 Lời cuối cùng trong bài phát biểu của cha là lời chào đón tất cả mọi người đã vì đồng cảm, khích lệ, nâng đỡ và hiện diện trong từng biến cố của nhóm Mỹ Thuật Đa Minh và cách riêng hiện diện trong ngày hôm nay. Đặc biệt, cha hân hoan chào đón sự hiện diện của cha Vinh Sơn Hà Viễn Lự, OP., Phụ tá Tổng Quyền Khu vực Châu Á - Thái Bình Dương nhân dịp công tác ở vùng Châu Á, đồng thời, cha cũng trao trặng thành quả của nhóm đã đạt được trong 5 năm qua là cuốn “Kỷ Yếu Domini Art 5 năm nhìn lại”.

Đáp lại lời cháo đón nồng nhiệt của cha Linh hướng cùng thành viên trong Ban Mỹ Thuật Đa Minh là lời cảm ơn và phát biểu của Cha Vinh Sơn Hà Viễn Lự trong vai trò là vị Phụ tá Tổng Quyền Dòng Anh Em Thuyết Giáo với sứ vụ của Dòng hướng tới 800 năm.
Lời đầu tiên của cha Vinh Sơn là chuyển lời chào mừng của cha Bề trên Tổng Quyền Dòng Đa Minh tới tất cả anh em trong Tỉnh Dòng và những  người cùng chung một hướng đi là đem sứ vụ của Chúa Giêsu vào trong xã hội  chúng ta đang sống.
Thứ hai, thay mặt cho Dòng, cha cám ơn anh em trong Tỉnh Hạt đã luôn luôn trung thành với sứ vụ của Dòng, cám  ơn cha Bề trên Tu viện Mai Khôi Giuse Phạm Hưng Thịnh, OP. đã qui tụ các anh chị em nghệ sỹ trong suốt 6 năm qua, như là một cái đà để đối thoại giữa sứ vụ của Dòng với thế giới này là đem tình thương của Chúa Giêsu vào trong xã hội bằng sự kiện nghệ thuật. Cha còn cho biết trong chương trình kỷ niệm của 800 trăm dòng được chấp thuận (1216-2016) sắp tới đã sửa soạn, có một điểm rất giống với việc hội Domini Art đang làm ở đây là triển lãm nghệ thuật Dòng Đa Minh, vấn đề thứ 9 của bản soạn thảo. Cha nhấn mạnh “Điều nghệ thuật Dòng muốn đưa ra là để đối  thoại với thế giới ngày hôm nay, tức là dùng nghệ thuật để đem Lời Chúa vào xã hội ngày hôm nay.” Về vấn đề này, cha có trưng dẫn ra 18 nghệ sỹ Dòng Đa Minh đại diện cho 18 nghệ sỹ của Dòng trong lịch sử 800 năm và một trong những nghệ sỹ nổi danh nhất là Fra Angelico[2] được Đức Giáo hoàng Gioan-Phaolô II phong chân phước năm 1982. Việc Dòng  làm là sẽ  triển lãm ở trung tâm của Dòng cũng như ở  một số nhà Dòng bên Âu Châu.
Cuối cùng, ngài kết luận: “tôi trưng dẫn như vậy là để nói lên việc cha Hưng Thịnh quy tụ thành lập nhóm Domini Art là rất hợp với sứ vụ của Dòng đang nhắm tới và tôi cầu chúc cho tất cả các cha và anh chị em nghệ sỹ sẽ đạt tới mục đích là đem tình thương chúa vào đời . Đó cũng là sứ vụ của Dòng Anh Em Giảng Thuyết.” Dứt lời phát biểu của cha là tràng pháo tay dòn dã của tham dự viên và Ban tổ chức kính tặng cha bó hoa thay cho lời cám ơn.
Tiếp đến, thay mặt anh chị em nghệ sỹ trong hội, trưởng ban Mỹ thuật họa sỹ Lê Hiếu phát biểu: tổ chức triển lãm tranh và tượng mỹ thuật với chủ đề “Loan Báo Tin Mừng Yêu Thương” nhằm mục đích tạ ơn và mừng kính thánh Đa Minh, Bổn Mạng của Hội. Thứ nhất, tạ ơn Chúa vì Chúa đã ban cho anh chị em những khả năng để phục vụ Chúa ngang qua hội Domini Art và cám ơn quý khách đã đến dự tạo sự khích lệ cho anh em nghệ sỹ tiếp tục cống hiến khả năng của mình. Thứ hai, anh Lê Hiếu cám ơn cha Linh hướng đã truyền lửa của thánh Đa Minh cho các thành viên trong hội trong hai trại sáng tác vừa qua, một ở Mũi Né Phan Thiết chuyên ngành về Nghệ Thuật Thánh Hội họa và một ở xưởng của thầy Trần Quang Vinh chuyên ngành về Nghệ Thuật Thánh Điêu Khắc. “Hôm nay cũng là ngày báo cáo thành quả của hai trại sáng tác vừa qua mà lửa thánh Đa Minh đã truyền cho anh chị em nghệ sỹ chúng con. Đặc biệt, lần này có những tác phẩm về thánh Đa Minh hơn những lần trước là của họa sỹ Đình Láng và họa sỹ Lê Thừa Khiển”, Họa sỹ lê Hiếu bộc bạch.
Vị đại diện cuối cùng phát biểu trong buổi lễ khai mạc là Sr. Maria Trần Thị Thay, người đồng hành cùng nhóm từ khi thành lập cho tới nay. Khởi đầu bài phát biểu, Sr. Thay khiêm nhường nhận mình chỉ là người “ngoại đạo” về phương diện Mỹ Thuật. Sr. Thay chia sẻ rằng: khởi đầu đến với Hội Mỹ Thuật này chỉ là tò mò và một thời gian sau mới khám phá ra cái gì đó rất sống động và thánh thiêng mà như Domini Art nói là Nghệ Thuật Thánh.  Nhân dịp này, Soeur cũng bày tỏ niềm vui và sự hân hạnh của mình. Vui vì được cùng chiêm ngưỡng một tác phẩm tuyệt vời mà Thiên Chúa  ban tặng cho Dòng Đa Minh cách riêng, và cho Giáo hội toàn cầu nói chung, chính là tác phẩm sống động THÁNH ĐA MINH. Hân hạnh vì được sống lại và chiêm ngắm những nét đẹp mà Thiên Chúa ban tặng trên tác phẩm đó.  Lời cuối cùng là lời cầu chúc cho Hội phát triển và ước mong rằng Nghệ  Thuật Thánh có chỗ đứng lớn ở trong Giáo Hội Công Giáo Việt nam.
Trước khi kết thúc buổi lễ khai mạc, ca sỹ Xuân Tú muốn gửi đến tất cả mọi người hiện diện trong buổi triển lãm thông điệp của cuộc sống qua bài hát “Tâm Ca” của Nhạc sỹ, Họa sỹ Đình Láng, thành viên hội Domini Art. Và dường như đây cũng là thông điệp như của Ban Mỹ Thuật muốn nhắn gửi: Xin nới rộng những cánh tay yêu thương để đến với những người nghèo khổ. Hãy sống chan hòa với nhau, hãy sống ân cần có nhau vui buồn sớt chia hạt cơm manh áo vì phận người còn lắm nghèo đói quanh ta.
Buổi lễ khép lại với việc cắt băng và chụp hình lưu niệm chung giữa quý cha, quý tu sỹ nam nữ và quý anh chị em nghệ sỹ. Sau đó, mọi người đi tham quan và thưởng thức các tác phẩm nghệ thuật tranh và tượng tại phòng triển lãm chính là Hội trường Phao-lô Nguyễn Văn Bình, phòng hội bên cạnh Hội trường chính, hành lang Hội trường và sân vườn trưng bầy các tượng.
Tóm lại, Domini Art không chỉ là Sân chơi nghệ thuật mở rộng dành cho tất cả mọi thành phần không phân biệt tuổi tác, tôn giáo, miễn là họ có lòng yêu mến nghệ thuật, đam mê sáng tác cùng kết nối với nhau để vẽ nên một bức tranh hướng tới nét đẹp CHÂN, THIỆN, MỸ, mà đó còn là nơi quảng bá tình Yêu Thương sâu thẳm của Thiên Chúa dành cho con người, hay cũng chính là cách thức LOAN BÁO TIN MỪNG YÊU THƯƠNG của THIÊN CHÚA như chủ đề của buổi triển lãm đã chọn năm nay. Cách thức ấy còn được Hội Domini Art cụ thể hóa qua chương trình “Đêm Đông Không Nhà” mà Hội đã thực hiện 5 năm qua và cuộc triển lãm này cũng không ngoại lệ là gây quỹ từ  thiện “Đêm Đông Không Nhà Lần VI”.
Nguyễn Giới, OP.
 
 
[1] 1Ga 4,8.
[2] Fra Angelico, “tu sĩ thiên thần” tên thật: Guidolino Di Pietro, sinh tại Vicchio di Mugello năm 1387. Vào dòng Đa Minh, ngài lấy tên là Gioan dòng anh em thánh Đa Minh ở Fiesole. Ít năm trước khi ngài qua đời vào năm 1455, người đương thời gọi ngài bằng biệt hiệu Angelico, vì trước con mắt của họ, các tác phẩm vẽ trên tường của ngài phản ánh một sự thanh thản trong sáng đến độ người ta có thể nói chính các thiên thần đã vẽ các tác phẩm này và cũng vì ngài đã nổi tiếng là con người thánh thiện. Khởi đầu, ngài thuộc nhóm hoạ sĩ gôtic cuối thế kỉ 14, ông vẽ tranh tôn giáo, Chúa Giêsu, Đức Mẹ Maria (Maria). Nổi tiếng là tác phẩm "Buổi xử án đáng sợ" [khoảng sau 1424, Bảo tàng Xan Maccô (San Marco) ở Florăngxơ (Florence; cg. Firenzê)]. Về sau, trong không khí cải cách nghệ thuật của danh họa Madacchiô (Masaccio, 1401 - 28), ông thể hiện những hình thể có hình khối, có không gian, theo bút pháp tổng hợp hoá, khái quát hoá. Hiện còn lại một loạt tranh vẽ của ông trên tường nhà thờ Xan Maccô và một số tranh vẽ trong gian thờ thánh Nicôla ở Vaticăng (Ph. Vatican; I. Vaticano).
114.864864865135.135135135250