MỖI NGÀY MỘT NIỀM VUI
(Phần II)
Tác giả : Padre Nobre
81. Đối với Thiên Chúa, chúng ta là những người hành khất. Nếu có tiền bạc rồi, bạn hãy xin bình an. Nếu đã có bình an, bạn hãy xin tình yêu. Nếu đang đau yếu, bạn hãy xin sức khoẻ. Nếu bị áp bức, hãy khẩn nài công lý. Nếu là kẻ lang thang, bạn hãy xin có nơi cư ngụ. Nếu bị khinh dể, bạn hãy xin sự thật. Nếu không được thanh thản, bạn hãy xin lòng tin. Nếu vướng phải tật kiêu căng hãnh tiến, bạn hãy cầu xin thiết tha cho được khiêm tốn. Chẳng ai hoàn toàn đầy đủ đến nỗi cảm thấy không có gì thiếu để phải xin. Mà cũng chẳng có ai xin rồi bỏ không nhận lãnh. Chính lòng nhân từ vô biên của Thiên Chúa mà chúng ta phải tạ ơn.
82. Khi bạn cảm thấy cô đơn, khi nỗi muộn phiền đè nặng trên bạn như đám mây đen che phủ bầu trời tâm hồn, bạn đừng để cho mình gục ngã vì thất vọng. Hãy xem đó như một lời nhắn gửi, một thông điệp gửi đến cho bạn. Ở gần bạn, chắc có một người đau yếu đang mong được viếng thăm, được nghe một lời an ủi, được đón nhận một nụ cười huynh đệ. Đó chính là cơ hội tốt Thiên Chúa ban để bạn ra khỏi tình trạng chán nản. Hãy đến với người đang yếu đau và gieo rắc nghĩa cử yêu thương. Bạn cứ thử đi, và chắc chắn nỗi buồn sẽ tan biến.
83. Không ai lại không cảm thấy yếu đuối khi nhận được những lời khen ngợi. Một người hiểu biết sẽ ít để ý đến những lời khen rẻ tiền cho bằng những lời phê bình chính đáng, giúp cho hoàn thiện. Thật là thiếu khôn ngoan chỉ lo tìm những lời khen vô bổ, những thứ xa xỉ cho tâm trí, cho hiểu biết, cho giàu sang, cho vẻ đẹp, mà không biết rằng người giờ đây đang ca ngợi cũng sẽ là người chê trách về sự tầm thường và kém khôn ngoan. Sự giả dối gây buồn chán, làm mất khả năng tự phê bình và đưa đến chỗ kỳ quặc. Bạn hãy quý chuộng sự phê bình chính đáng hơn là lời khen giả tạo.
84. Hãy khiêm tốn. Khiêm nhường không chỉ là nhân đức cao cả nhất, nhưng còn là nhân đức đẹp đẽ nhất. Người khiêm tốn bao giờ cũng được mọi người quý chuộng. Trái lại, chẳng người nào kiêu ngạo mà giữ được bạn bè. Người khiêm tốn là người sở hữu rất nhiều, mặc dù ra như chẳng có gì cả.
85. Khi bạn làm một điều gì để giúp đỡ người khác là bạn đang làm cho chính mình bạn. Đừng từ chối làm điều tốt. Nếu bạn từ chối, chẳng bao giờ có điều tốt.
Đàng khác cũng đừng tìm kiếm đổi chác khi bạn làm điều gì cho người khác, vì mỗi người đều là anh em của bạn và đang cần đến bạn, nhờ đó bạn có thể thực hành tinh thần yêu thương liên đới. Cũng đừng lười làm điều thiện, và đừng để mình bị ràng buộc bởi những xung lực tự nhiên, như làm điều thiện do thiện cảm cá nhân hay tình bạn riêng tư. Công trạng của việc thiện hệ tại không thiên tư phân biệt. Bạn giúp ai, thì chính Đức Ki- tô đang ngự nơi người ấy cũng chúc lành cho bạn.
86. Hãy tìm cách làm bật lên ánh sáng đang tiềm tàng nơi tâm hồn người khác. Đừng chú trọng tới bóng tối, những khuyết điểm, những lỗi lầm nơi người khác. Trái lại, hãy khám phá ra khía cạnh tốt đẹp, tích cực vẫn có nơi họ, bởi vì tất cả mọi người đều là con cùng một Cha. Chỉ có Thiên Chúa là Cha mới là Đấng thập phần hoàn hảo. Hãy tìm cách khám phá nơi người khác những điều mà bạn muốn thấy nơi bạn. đó là lòng nhân ái, đức công bình, sự bình an và tình yêu.
87. Đừng bao giờ để mình bị thúc đẩy phê phán người khác. Chỉ cuộc sống của bạn là thuộc về bạn, và bạn có trách nhiệm phải tính sổ. Đời sống của người khác không phải là mục tiêu để bạn đoán xét. Điều thuộc về bạn, điều bạn phải làm, chừng đó đã đủ. Sổ tính toán về cuộc sống của bạn mang tên bạn, ghi những việc bạn làm và trách nhiệm của bạn. Đừng xen mình vào cuộc sống của người khác, cũng như bạn không muốn ai xen mình vào cuộc sống của bạn.
88. Đừng vội lên tiếng. Hãy luôn lịch sự, nhã nhặn khi nói năng và để ý đến âm lượng lời nói. Người giận dữ thì nói năng ồn ào, cục cằn và dễ gây khó chịu. Người ta tự nhiên khó chịu với lời nói ra lệnh, khiển trách, quở mắng, và thật khó chịu đựng mà không phản ứng lại. Bạn hãy nói năng như đang nói với một người bạn. Khi phải ra lệnh, bạn hãy nói với tâm tình tôn trọng kẻ khác.
89. Dưới đây là tư tưởng của thi hào R. Tagore (Lời Dâng 89) : Bao giờ vô công rồi nghề, lòng buồn da diết, vì thời gian đã mất không còn. Nhưng người ơi, thời ấy không mất bao giờ : đời tôi nằm trọn trong tay Người rồi. Ẩn mình giữa lòng sự vật, Người nuôi dưỡng cho hạt nảy mầm, cho nụ trổ hoa và cho hoa kết trái. Mỏi mệt, nằm ngủ trên giường buồn tênh, tưởng tượng mọi việc xong xuôi, sáng thức dậy, tôi thấy vườn nhà mình đầy hoa đẹp, màu sắc diệu kỳ.
90. Người Ki-tô hữu là người lạc quan, vì niềm hy vọng giúp họ không mất niềm tin tưởng. Người không tin mới là bất hạnh, vì không tin tưởng thì cũng không có hy vọng. Người không có quyền hy vọng lại càng bất hạnh hơn nữa. Hy vọng-cậy trông là nhân đức tuyệt vời. Hãy luôn cậy trông vào điều Thiên Chúa dành cho bạn. Hãy tin tưởng vào Thiên Chúa ngay cả lúc dường như không còn gì cả. Người Ki-tô hữu là người lúc nào cũng nói lên được : vẫn còn có Chúa Ki-tô. Đời sống tuyệt hảo là đời sống không bao giờ mất niềm hy vọng.
91. Hãy sẵn sàng hy sinh những điều bạn ưa thích, những ưu đãi, nhưng đừng bao giờ hy sinh những gì bạn xác tín. Những ưu đãi và sở thích có thể xem như là những điều dư thừa, bạn có thể sống mà không cần những thứ ấy, vì đó không phải là những điều thiết yếu cho cuộc sống. Trái lại, những xác tín ẩn giấu bên trong là những điều thuộc về cuộc sống, thuộc về con người của bạn, diễn tả nhân cách của bạn. Hãy sống sao để người khác tôn trọng xác tín của bạn.
92. Khám phá lớn nhất của con người là chiến thắng khó khăn cùng với sự tôn trọng chính mình. Hạnh phúc không từ trên trời rơi xuống, nhưng là một cuộc chinh phục. Để đạt được hạnh phúc, cần chiến đấu, vượt thắng những trở ngại, phải kiên nhẫn, hy vọng. Hạnh phúc ví tựa một sản phẩm thủ công, người thợ phải chăm chỉ hoàn thành từng chút một, từng chút một. Hạnh phúc cũng được thực hiện từng chút một, qua những việc tốt, trong tâm hồn bình an. Nhưng khi hạnh phúc đến, thì dứt khoát thuộc về bạn.
93. Thế giới đang thiếu tình huynh đệ. Là anh em không chỉ là có cùng một mẹ một cha. Điều đó đúng nhưng không do chúng ta. Là anh em còn do cùng liên kết với nhau trong một vận mệnh. Là anh em nghĩa là biết lắng nghe tiếng nói của người khác đang thổn thức, đang thầm thì. Là anh em nghĩa là biết trợ giúp người đang thiếu thốn. Là anh em có nghĩa là cảm thấy hạnh phúc khi người khác được hạnh phúc, vui khi thấy người khác vui, và liên đới trong những lúc được êm xuôi cũng như lúc gặp trở ngại. Là anh em có nghĩa là biết cùng nhau ca tụng một Cha trên trời.
94. Hãy làm việc bạn đang làm như thể đó là việc làm cuối cùng trong đời bạn. Nhưng thay vì sợ hãi, bạn hãy coi đó như một cơ hội để hoàn thành công việc cho hoàn hảo, nhờ đó bạn được Thiên Chúa khen thưởng chứ không bị khiển trách. Bất cứ công việc gì, bạn hãy làm cho tận tâm, như thể làm cho Thiên Chúa. Ai lại không muốn Thiên Chúa vui vì công việc mình làm !
95. Từ những khó khăn trong cuộc sống, bạn rút ra được bài học này : không có gì giá trị mà không đòi hỏi cố gắng. Đừng nằm chờ sung rụng ! Trái lại hãy cố gắng chinh phục và làm tăng thêm giá trị do công khó của bạn, nhờ vậy kết quả là của bạn và đem lại cho bạn niềm vui. Hãy can đảm đương đầu với những khó khăn, không phải để lo âu, nhưng để vững tin là bạn có khả năng chiến thắng.
96. Thiên Chúa yêu thương không mệt mỏi. Người đối xử bình đẳng với mọi người, người giàu cũng như người nghèo, người bệnh tật cũng như người lành mạnh, người bị áp bức cũng như kẻ áp bức, người công chính cũng như đứa bất lương, người kiêu căng cũng như kẻ khiêm nhường. Với mọi người, Thiên Chúa không hề thiên tư tây vị. Người muốn cho mọi người mỗi ngày nên giống Người nhiều hơn. Thiên Chúa nhìn đến mọi người và ban phương dược duy nhất để chữa lành mọi bệnh tật. Phương thuốc đó chính là tình yêu thương.
97. Hãy tìm kiếm sự hoàn thiện : “Hãy yêu kẻ thù và cầu nguyện cho những kẻ ngược đãi anh em. Như vậy anh em mới được trở nên con cái của cha anh em, Đấng ngự trên trời, vì Người cho mặt trời của Người mọc lên soi sáng kẻ xấu cũng như người tốt và cho mưa xuống trên người công chính cũng như kẻ bất chính. Vì nếu anh em yêu thương kẻ yêu thương mình, thì anh em nào có công chi. Ngay cả những người thu thuế cũng chẳng làm như thế sao ?
Nếu anh em chỉ chào hỏi anh em mình thôi, thì anh em có làm gì lạ thường đâu ? Ngay cả người ngoại cũng chẳng làm như thế sao ? Vậy anh em hãy nên hoàn thiện, như cha anh em trên trời là Đấng hoàn thiện” (Mt 5,44-48).
98. Tất cả chúng ta là những người tự do. Nhưng tự do không có nghĩa là muốn làm gì thì làm, theo sở thích của mình. Tự do là làm điều mình được Thiên Chúa mời gọi thực hiện. Nếu chỉ làm theo sở thích, thì có khác gì muông chim cầm thú : chúng sống và hoạt động theo bản năng, vì Thiên Chúa không ban cho chúng tự do. Trái lại, Thiên Chúa ban cho con người chúng ta tự do. Bạn là người có tự do, là như một sinh vật có lý trí, là hình ảnh của Thiên Chúa, bạn có Thần Khí của Thiên Chúa. Và ắt bạn cũng biết rằng tự do không thể tách rời khỏi trách nhiệm. Tự do cũng là biết từ bỏ. Bạn sẽ không còn tự do khi bạn bị ràng buộc bởi một điều gì đó, đam mê chẳng hạn. Bạn sẽ không còn tự do khi bạn cho mình là chủ nhân của sự thật, mà không đón nhận lời khuyên của người khác, không lắng nghe ý kiến của người khác. Người tự do là người luôn sẵn sàng nhận trách nhiệm với chân lý, với tình yêu, với công bằng và với điều thiện. Ngay cả trong cố gắng nhỏ nhất để từ bỏ vẫn hàm chứa sức mạnh lớn lao hướng đến giải thoát.
99. Con người vốn sai lầm. Không ai lại không có lúc sai lầm, vì căn nguyên đầu tiên của sai lầm là tội nguyên tổ. Tuy nhiên, trước sai lầm, lại có những cách suy nghĩ và xử sự khác nhau. Người giả hình chối bỏ sai lầm, tìm cách biện minh, ra sức phủ nhận. Người xấu nết thì cố chấp, trở thành nô lệ cho sai lầm, vì họ để cho sai lầm chế ngự và không có can đảm trỗi dậy hay khuất phục sai lầm. Còn người chính trực thì nhận sai lầm để rút kinh nghiệm mà không vấp phải nữa. Người ấy chống lại sai lầm và tiến lên. Họ ý thức rằng, con người vốn sai lầm, nhưng theo đuổi sai lầm là rơi vào cạm bẫy của ma quỷ.
100. Đỉnh cao của đức ái là thứ tha. Thiên Chúa là Tình Yêu nên Người cũng là Đấng luôn tha thứ. Thiên Chúa là Vĩnh Cửu nên Người cũng là Đấng tha thứ mãi. Tha thứ không đơn giản, không dễ dàng. Nhiều khi tha thứ là điều dường như không thể.
Tuy nhiên đó lại là hy sinh thiết yếu trong cuộc sống của những người con cái Thiên Chúa. Ngoài ra, ơn cứu độ do Đức Ki-tô mở ra cho nhân loại có ý nghĩa gì nếu không phải là sự tha thứ hoàn toàn, một hành động cao cả của tình yêu ? Tất cả chúng ta đã được Thiên Chúa tha thứ, lẽ nào chúng ta lại không cố gắng vượt thắng chính mình để thực hành sự thứ tha ?
Nguyên tác : Ogni giorno una gioia
Người dịch : Nguyễn Cao Luật, O.P.