Dòng Anh Em Giảng Thuyết, ngay chính tên gọi đã cho thấy yếu tố cấu thành nên bản chất, là cộng đoàn hiệp thông huynh đệ trong sứ vụ giảng thuyết. Tu luật thánh Âu Tinh (số 1) nhắc chúng ta rằng: “Sở dĩ anh em đoàn tụ làm một trước hết là để anh em sống đồng tâm nhất trí trong một nhà và để anh em chỉ có một lòng một ý trong Thiên Chúa”. Đồng thời, Hiến pháp nền tảng (IV) cũng cho biết: “Khi tham gia vào sứ vụ tông đồ, chúng ta cũng nhận lấy nếp sống của các Tông Đồ theo thể thức đã được thánh Đa Minh cưu mang, là chung sống đồng tâm nhất trí”.
Như thế, đồng bàn vừa là hy vọng được hợp đoàn cùng với thánh Đa Minh trên Thiên Quốc, đồng thời cũng là mong ước hướng đến một cộng đoàn đồng tâm nhất trí ngay tại thế. Hay nói cách khác, đồng bàn trong ơn gọi Đa Minh được thể hiện qua hai điểm chính: “Đồng bàn với thánh Đa Minh” và “Đồng bàn với anh em”.
Đồng bàn với thánh Đa Minh trong tình yêu Lời
Cha Đa Minh là một người say mê Lời. Mong muốn trở nên giống Chúa Kitô, cha đã dành cả cuộc đời của mình để “tận hiến cho Lời”. Cha Đa Minh, khi lập Dòng Anh Em Giảng Thuyết, đã xác định nếp sống chính yếu của Dòng là chiêm niệm và hoạt động. Theo đó, cha luôn muốn cùng với anh em mình sống trọn vẹn tinh thần “nói với Chúa và nói về Chúa”.
Nói với Chúa là bước vào cuộc gặp gỡ, cầu nguyện và thưa chuyện cùng Thiên Chúa. Theo tinh thần của cha Đa Minh, chúng ta không chỉ nói với Chúa cho mình nhưng còn nói với Chúa cho người khác. Tức là, trong khi cầu nguyện, chúng ta không những mong muốn ơn cứu độ cho mình nhưng còn cho tha nhân. Khi nói về tinh thần cầu nguyện của cha Đa Minh, anh Ventura Verona cho chúng ta biết: “Cha Đa Minh rất nhiệt thành đối với ơn cứu độ các linh hồn, đến nỗi cha đã mở rộng lòng bác ái và thương cảm, không chỉ đối với các tín hữu, mà còn đối với những người không tin, với dân ngoại và cả với những kẻ bị nguyền rủa trong hỏa ngục. Cha đã không ngừng khóc than cho số phận họ”. Kỳ thực, việc cầu nguyện cho người khác là một phương cách huấn luyện chúng ta không những lưu tâm đến ước muốn của bản thân, nhưng còn biết tìm lợi ích cho người khác nữa. Nhờ đó, tâm hồn của chúng ta được hòa nhịp thực sự với tấm lòng từ bi nhân hậu của Thiên Chúa.
Nói về Chúa là đem Chúa đến cho người khác. Sau khi đã nói với Chúa, mỗi người Đa Minh được mời gọi ra đi để nói về Chúa. Tuy nhiên, lời rao giảng của người Đa Minh phải được kín múc từ đời sống gắn bó mật thiết với Thiên Chúa, ngõ hầu những gì chúng ta rao giảng luôn được xuất phát từ ý muốn và tình yêu ở nơi Thiên Chúa. Trên hết, đặc sủng của Dòng Đa Minh là nói về Chúa bằng việc giảng thuyết. Ngoài ra, tùy theo hoàn cảnh và nhu cầu của thời đại, mỗi người Đa Minh cũng đều có thể trở thành một người hoạt động tông đồ, một nhà hoạt động tri thức, một vị anh hùng tử đạo… để có thể rao giảng Lời. Theo như thánh Phaolô đã nói: “Và chính Đức Kitô đã ban ơn cho kẻ này làm Tông đồ, người nọ làm ngôn sứ, kẻ khác làm người loan báo Tin Mừng, kẻ khác nữa làm người coi sóc và dạy dỗ. Nhờ đó, dân thánh được chuẩn bị để làm công việc phục vụ, là xây dựng thân thể Đức Kitô, cho đến khi tất cả chúng ta đạt tới sự hiệp nhất trong đức tin và trong sự nhận biết Con Thiên Chúa” (Ep 4, 11-13).
Nhìn chung, cha Đa Minh là con người luôn sống gắn bó mật thiết với Chúa. Cha thánh không ngừng nói với Chúa và nói về Chúa, mà diễn tả theo thánh Tôma Aquinô đó là “chiêm niệm và trao cho tha nhân điều mình chiêm niệm”. Thế nên, nếu được hiểu đời sống chiêm niệm và hoạt động là hơi thở linh đạo của cha thánh, thì mỗi khi chúng ta sống tinh thần nói với Chúa và nói về Chúa thì cũng là lúc chúng ta được đồng một nhịp thở với cha thánh trong linh đạo Đa Minh.
Đồng bàn với anh em trong tinh thần đón nhận
Trong đời sống thánh hiến, mỗi cá nhân đều được mời gọi bước vào một cộng đoàn tu trì. Theo đó, cộng đoàn Đa Minh cũng là nơi qui tụ những người muốn hiến dâng bản thân cho Thiên Chúa theo linh đạo Đa Minh. Đức Giêsu cho biết: “Không phải anh em đã chọn Thầy, nhưng chính Thầy đã chọn anh em và cắt cử anh em” (Ga 15,16). Do đó, được qui tụ để chung sống trong cộng đoàn huynh đệ, mỗi anh em Đa Minh luôn đón nhận và đùm bọc nhau như những chi thể của một thân thể. Mặc dầu có khác biệt về khả năng và phận vụ, nhưng mỗi anh em đều bình đẳng trong mối dây liên kết của đức ái và của lời khấn (x. Sách Hiến Pháp và Chỉ thị Dòng Anh Em Giảng Thuyết, số 4, §II). Nhờ đó, anh em Đa Minh luôn cùng có một tâm thức đón nhận nhau trong ơn gọi Đa Minh.
Đón nhận là tinh thần khởi đầu cho một đời sống huynh đệ thực sự. Tinh thần đón nhận giúp ta rộng mở lòng mình với những khác biệt nơi người anh em. Ta đón nhận tất cả những gì anh em mình là. Nhờ đó, đời sống huynh đệ có được đà tiến xa hơn, ta ước muốn và sẵn lòng thực thi những điều thiện hảo cho anh em mình. Như thế, ta không những đón nhận mà còn giúp cho anh em trở thành một người Đa Minh như họ sẽ là. Trong thông điệp Fratelli tutti (Tất cả anh em), ở số 31, Đức Thánh Cha Phanxicô cũng chia sẻ: “Cảm thấy buộc phải sống chung là một chuyện, nhưng biết trân trọng sự phong phú và vẻ đẹp của những hạt giống sống chung đang cần được tìm kiếm và vun đắp lại là một điều hoàn toàn khác”. Vì vậy ngài nói thêm: “Thật tuyệt vời biết bao, nếu trong khi khám phá ra những hành tinh xa xôi, thì chúng ta cũng tái khám phá nhu cầu của những người anh chị em xung quanh mình”.
Chung qui, đồng bàn trong ơn gọi Đa Minh là lời mời gọi chúng ta khơi lên trong mình tinh thần nên một với cha thánh và với anh em ngay tại thế, ngõ hầu mai sau cũng được hợp đoàn cùng với cha thánh và với anh em trên Thiên Quốc. Tức là khơi lên tinh thần cùng hòa nhịp vào hơi thở linh đạo của Dòng. Nhờ đó, chúng ta, những người đang bước đi trong ơn gọi Đa Minh, có thể làm cho Dòng ngày càng trở nên sống động hơn trong niềm say mê mãnh liệt “rao giảng Lời” - loan báo danh Đức Giêsu Kitô cho toàn thế giới.
PHAOLÔ
